İslami İlimler Fakültesi Çarşamba Seminerlerinde bu hafta “İslam Hukukunda Devlet Birey İlişkisi” konulu seminer verildi. Vali Erdoğan Bektaş Amfisinde gerçekleştirilen seminerde İslami İlimler Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Eşit konuşmacı oldu.

Konuşmasına “Bireylerin tesis etmekle yükümlü oldukları devlet, bireylerin din ve dünya işlerini düzene koyma amacına matufturç” diyerek başlayan Yrd. Doç. Dr. Eşit, “Bireylerin kurmak zorunda oldukları devlet aynı zamanda bireylerin maslahatı için tesis edilmektedir.” dedi. Devlet idaresinin ise bireylerin din ve dünya işlerinin düzenini sağlarken bireylerin veli, vekili ve Şârî tarafından kendisine verilen yetki ile tasarruf etmekte olduğunu söyleyen Yrd. Doç. Dr. Eşit, devletin tasarruflarında hukuka/şeriata bağlı kalması gerektiğini; aksi halde tasarruflarının meşruiyetinin sorgulanır hale geleceğini ve dolayısıyla bireyin devlete itaatinin de söz konusu olmayacağının altını çizen Yrd. Doç. Dr. Eşit, “Bundan anlaşılan, bireyin devlete itaatinin sınırlı ve şartlı olduğudur.” diyerek diğer taraftan bireylerin onayının devlet idaresinin meşruiyetinde de etkili olduğunu vurguladı.

Yrd. Doç. Dr. Eşit sözlerine şöyle devam etti: “Devletin bireyin yaşamında etkisi ve kararlarının birey açısından anlamı tasarrufun konusuna göre değişmektedir. Öncelikle devletin buyruğu hükmün mahiyetine tesir etmemekte çoğu zaman hükme harici bir destek özelliği taşımaktadır. Durum böyle olunca bireyin eylem ve uygulamalarının geçerliği devletten bağımsız olarak gerçekleşmektedir. Bu, devletin birey üzerinde etkili olmadığı anlamına gelmemektedir. Devlet başkanının veli olma yetkisine bağlı bireyin tasarrufları devlet başkanının velayetinden kaynaklı olarak devletin iznine bağlıdır. Diğer yandan kamu maslahatına muhtevi mubah hükme dair buyrukları bireyi bağlamaktadır. Dolayısıyla ne tamamen birbirine bağlı ne de tamamen birbirinden kopuk devlet ve birey şeklinde ayrı iki taraftan bahsedemeyiz”.